Observatie is de eerste stap van uw lichamelijke beoordeling. Tijdens de observatie probeert u te zien of u structurele afwijkingen kunt vinden die u in verband kunt brengen met de klachten van uw patiënt.

Om een goede observatie te kunnen doen, moet ik bepaalde herkenningspunten op het lichaam kunnen zien, daarom zal ik mijn patiënt vragen zijn hemd uit te trekken, een korte broek te dragen en ook zijn schoenen uit te doen. Nu de patiënt goed belicht is, kunnen we beginnen met de observatie.

Ik adviseer de patiënt rechtop te staan, recht vooruit te kijken, de schouders te ontspannen en de armen op natuurlijke wijze naast het lichaam te laten hangen.

In het frontale vlak is een van de eerste dingen waar ik naar kan kijken de lijn van het puntje van de neus via het midden van de kin naar het manubrium van het borstbeen. Het hoofd kan ook gedraaid zijn of naar één kant leunen. Vervolgens kan ik de hoogte van de schouders vergelijken, de hoek van beide sleutelbeenderen beoordelen, en kijken of de tepels op dezelfde hoogte staan. Dit laatste moet bij vrouwelijke patiënten buiten beschouwing worden gelaten. Naar beneden toe kan ik beide iliacale kruinen vergelijken en de anterieure superieure iliacale wervelkolom als een ander oriëntatiepunt gebruiken.

De ruimte tussen romp en armen kan ook worden vergeleken. Voorts kunnen verschillen in armlengte worden onderzocht door het niveau van de vingertoppen van beide handen te vergelijken. Kijkend naar de knieën, controleer ik of de apex van beide patella's waterpas is en of zij een buitenwaartse, zogenoemde varusstand, of een binnenwaartse, zogenoemde valgusstand, hebben. Als laatste, controleer ik het niveau van beide mediale malleoli.

In het sagittale vlak moet men eerst de laterale loodlijn beoordelen, de zogenaamde lijn van Appleton, die loopt van de oorlel door de humeruskop. Controleer of het hoofd niet te ver naar voren of naar achteren is gepositioneerd. De schouders kunnen ook pro- of teruggetrokken zijn. Wanneer men de patiënt van opzij bekijkt, is het verstandig de wervelkolom te onderzoeken op afwijkingen in de lordose en kyfose. Ter hoogte van het bekken kan men de hoek tussen de anterieure superieure iliacale wervelkolom en de posterieure superieure iliacale wervelkolom controleren, die gewoonlijk ongeveer 15° bedraagt. Tenslotte, controleer of de knieën niet te ver gebogen zijn.

Laten we de patiënt eens van achteren bekijken. Nogmaals, controleer of het hoofd draait of naar één kant overhelt. Als u de wervelkolom onderzoekt, zoekt u naar zijwaartse verschuivingen die op scoliose kunnen wijzen. Referentiepunten aan de achterzijde zijn de beide acromiae, de scapulares en de beide inferieure hoeken van de scapula. Controleer ook hoe ver de mediale randen van het schouderblad van de ruggengraat verwijderd zijn. Naar beneden bewegend, vergelijkt u beide iliacale kruinen en controleert u de posterieure superieure iliacale wervelkolom. De bilplooi kan ook als referentiepunt worden gebruikt. Ter hoogte van de knie kan men een valgus- of varuspositie vaststellen, net als in het frontale vlak. Vergelijk tenslotte beide mediale malleoli, en afhankelijk van het aantal tenen dat u naast de achillespees ziet, kan het ene been meer gedraaid zijn dan het andere.

Maar besef wel dat niet alles wat u abnormaal vindt, ook pathologisch is. We hebben een video gemaakt over de correlatie tussen houding en pijn die je echt moet bekijken.

21 VAN DE NUTTIGSTE ORTHOPEDISCHE TESTS IN DE KLINISCHE PRAKTIJK

• • Naam*
• • E-mail*

Δ